डा. अन्जु श्रेष्ठ
अंकोलोजी, नेपाल क्यान्सर हस्पिटल एण्ड रिसर्च सेन्टर
पाठेघरको मुखमा असामान्य परिर्वतन भई सो स्थानको कोषमा अनावश्यक र अनियन्त्रित वृद्धि भइ घाउ, गिर्खा बन्नुलाई पाठेघरको क्यान्सर भनिन्छ । समयमा रोगको पहिचान र उपचार नभए यो रोग शरीरको अन्य भागमा पनि फैलिन सक्छ । जसका कारण मानिस मृत्युको मुखमा पुग्छ ।
पाठेघरको मुखको क्यान्सर हुयमन प्यापिलोमा भाइरसका कारणले हुन्छ । महिलाको प्रजनन् प्रणाली अत्यन्तै संवेदनशील, परिवर्तनशील भएकाले हर्मोन तथा रसायनहरूले तिव्र रुपमा प्रभाव पार्छन । यस्ता हर्मोन र रसायनका कारण पाठेघरको मुखको क्यान्सर बाहेका योनीद्वारको क्यान्सर र डिम्बाशयको क्यान्सर पनि हुनसक्छ । 

पाठेघरको मुखको क्यान्सरको कारण

विशेष गरी यो क्यान्सर हुयमन प्यापिलोमा भाइरसका कारणले पाठेघरको मुखको  क्यान्सर हुन्छ । यो लामो समयसम्म संक्रमण भयो भने हुन्छ । यस्तै धेरै पुरुषसँग यौनसम्पर्क राखेमा पनि हुने सम्भावना धेरै हुन्छ ।

यस्ता व्यक्तिमा पाठेघरको मुखको क्यान्सरको जोखिम उच्च 

• सानो उमेरमा विवाह गरेकालाई । 
•  सानो उमेरमा बच्चा जन्माएकालाई ।
• धेरै बच्चा जन्माउने महिलालाई । 
• एक भन्दा बढी पुरुषसँग यौन सम्पर्क राख्ने महिलालाई हुन्छ ।
• धुम्रपान गर्ने महिलालाई । 

लक्षणहरू :

सुरुकै चरणमा यो रोगको लक्षण नदेखिन पनि सक्छ । तर केही व्यक्तिलाई यस्तो लक्षण पनि देखिनसक्छ । 

• यौन सम्बन्ध राखेपछि रगत बग्ने । 
• महिनावारी सुके पनि रगत देखा पर्ने ।
• योनीबाट गनाउने सेतो पानी लगातार बग्ने । 

रोकथाम :

• समय समयमा पाठेघरको मुखको पानी जाँच गर्ने ।
• एचपीभी (डियनए) को जाँच गर्ने । जसबाट क्यान्सरको भाइरस छ वा छैन पत्ता लाग्छ ।

उपचार :

•  सुरुको अवस्थामा क्यान्सर भएमा अप्रेसन गरिन्छ । दोस्रो चरणमा भए किमोथेरापी र रेडियोथेरापी दिइन्छ ।
•  हुयमन प्यापिलोमा भाइरसको खोप लगाउने ।
•  बिरामीको दुखाई कम गर्न आवश्यक उपचार विधि अपनाउने ।

 भिडियो  हेर्नुहोस्:

Hamro Doctor