काठमाडौंमा धमाधम देखिन थाले हैजाका बिरामी,यसबाट बच्न के गर्ने ?
काठमाडौं,१३ असार । काठमाडौांमा पछिल्लो समय हैजाका बिरामी देखिन थालेका छन् । अहिलेसम्म ९ जनामा हैजाको संक्रमण देखिएको छ ।
हैजाका बिरामी देखिएसँगै स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले सतर्कता अपनाउन आग्रह गरेको छ । हैजाको जाखिममा बढी मात्रामा स्तनपान नगराई बोतलको दुध खुवाइरहेका बच्चाहरु ,कुपोषित बालबालिका,खोप नपाएका बालबालिकाहरु पर्ने गरेका छन् ।
के हो हैजा ?
हैजा भिब्रियो कोरेला नामक ब्याक्टेरियाका कारण लाग्ने झाडापखालालाई हैजा भनिन्छ । सो ब्याक्टेरिया शरीरभित्र पस्यो भने पखाला लाग्ने गर्छ, जसलाई हैजा भनिन्छ ।
हैजा हुँदा एकोहोरो चौलानी जस्तो दिसा लाग्नुका साथै बान्ता हुनु यसको प्रमुख लक्षण रहेका छन् ।
यस्तै, हैजा हुँदा कम्तीमा ५ देखि ८ दिनसम्म लक्षण देखापर्न सक्छन् । हैजा भएको खण्डमा जलवियोजनमा कमी आउने गर्छ । जलवियोजनका कारण पेट दुख्ने, छाला चिसो हुने, तौल घट्ने, आँखा गढ्ने, छाला निलो हुने लगायतका लक्षण देखा पर्छन् ।
हैजाका कारण शरीरमा पानीको मात्रा कम हुँदै जाने भएकाले त्यसपछि पिसाब बन्द भई मिर्गौला बिग्रने सम्भावना हुन्छ । हैजा सबै उमेर समूहमा देखिन सक्छ ।
घरमै उपचार गर्ने उपायहरु
-झाडापखाला हुनासाथ एक लिटर सफा पानीमा एक पुरिया निवनजल राखी राम्ररी घोल्ने र पटक पटक खुवाउने ।
-प्रशस्त मात्रामा सफा तथा झोल कुराहरु पटक पटक खान दिने ।
-नरम तथा सजिलै पच्न सक्ने खानेकुराहरु थोरै थोरै गरी पटक पटक खुवाउने ।
-स्वास्थ्यकर्मीले सिफारिस गरे अनुसार जिङ्क चक्कीको मात्रा नबिराइ खुवाउने ।
-व्यक्तगत सरसफाइमा ध्यान दिने र स्वच्छ पानी तथा खाना खाने ।
पखाला लाग्नबाट कसरी बच्ने
-चर्पीमा मात्र दिसा पिसाव गर्ने ।
-दिसा पिसाव गरेपछि साबुन पानीले मिचिमिचि हात धुने ।
-खाना बनाउनु,खुवाउनु र खानुअधि साबुन पानीले मिचिमिचि हात धुने ।
-पानी उमालेर,फील्टर गरेर वा एक लिटर पानीमा ३ थोपा क्लोरिन झोल मिलाएर मात्रै पिउने ।
-बासी सडेगलेको झिँगा भन्केको खानेकुरा नखाने ।
-खानेपानीको मुहान सफा र सुरक्षित राख्ने ।
